Aktualności

Oprócz delikatnego tłoczenia na zimno w przemysłowej obróbce nasion oleistych, do pozyskiwania olejów i tłuszczów roślinnych stosuje się głównie ekstrakcję tłuszczów za pomocą dopuszczonego rozpuszczalnika heksanu. 

W raporcie Greenpeace Francja krytycznie ocenia stosowanie n-heksanu. Rozpuszczalnik ten jest obecnie klasyfikowany jako substancja neurotoksyczna. Działa również jako substancja zaburzająca gospodarkę hormonalną. Dlatego też w żywności i w makuchach stosowanych do karmienia zwierząt gospodarskich nie mogą pozostawać żadne pozostałości tego rozpuszczalnika. Ekstrakcja rozpuszczalnikiem jest obecnie zabroniona tylko w przypadku produktów ekologicznych.

Stosowanie heksanu jako substancji pomocniczej w przetwórstwie nie musi być deklarowane na produktach. Ze względu na sposób produkcji „heksanu technicznego” stosowanego do ekstrakcji tłuszczów nie jest to czysty związek, ale mieszanina podobnych węglowodorów. W zależności od pochodzenia i procesu produkcji mieszanina ta zawiera 50–85 % n-heksanu oraz wiele podobnych, nieokreślonych bliżej węglowodorów, w tym aromatyczne, takie jak benzen (rakotwórczy i mutagenny) i toluen.

W dniu 23 maja 2025 r. EFSA otrzymała od Komisji Europejskiej zlecenie ponownej oceny bezpieczeństwa stosowania heksanu technicznego jako rozpuszczalnika ekstrakcyjnego w produkcji żywności i składników żywności. W zleceniu tym pominięto jednak temat „heksanu w paszach”. Greenpeace Francja również uważa to za skandal.
Pełny raport (w języku francuskim) można znaleźć tutaj.

TWÓJ PLUS: AGROLAB Dr. Verwey to specjalistyczne laboratorium zajmujące się analizą nasion oleistych, tłuszczów roślinnych i olejów w Europie. Oczywiście badamy surowce, produkty pośrednie i końcowe w całym łańcuchu produkcyjnym pod kątem pozostałości środków ekstrakcyjnych, w tym oczywiście n-heksanu. Chociaż aktualna wartość graniczna wynosi nadal 1 mg/kg, dostosowaliśmy już metodę do planowanego w przyszłości obniżenia do 0,1 mg/kg i na życzenie stosujemy ją już teraz.

Autor: Dr Frank Mörsberger, AGROLAB GROUP; Tłumaczenie: Joanna Furtak, AGROLAB Polska Sp. z o.o